แผงไฟโซล่าเซลล์ต้องติดตั้งทิศไหนดี?

พูดถึงการติดตั้ง ไฟโซล่าเซลล์ เราเคยบอกไปแล้วว่าขั้นตอนการติดตั้งไม่ได้ยากหรือมีอะไรที่ซับซ้อน แต่มีสิ่งที่คุณอาจจะสับสนคือ ทิศทางและมุมการติดตั้งแผงไฟโซล่าเซลล์ สิ่งนี้มีผลต่อประสิทธิภาพของแสงสว่างอย่างมาก แค่ติดตั้งผิดทิศ ก็ทำให้แสงแดดถูกแผงน้อยลงและผลิตไฟฟ้าได้น้อยกว่าที่ควรเป็น มาแก้ไขความสับสน ว่าทำไมทิศทางถึงสำคัญ และควรจะติดตั้งแผงโซล่าเซลล์ในทิศทาง องศาเท่าไร ถึงจะทำให้โคมทำงานได้เต็มที่ด้วยบทความนี้ 

ทำไมทิศทางการติดตั้งถึงสำคัญกับไฟโซล่าเซลล์

ขอย้อนกลับไปที่หลักการทำงานพื้นฐานไฟโซล่าเซลล์ กันก่อน แผงโซล่าเซลล์ทำงานโดยการเปลี่ยนพลังงานแสงแดดเป็นกระแสไฟฟ้า ผ่านกระบวนการที่เรียกว่า Photovoltaic Effect แผงจะดูดซับโฟตอนจากแสงอาทิตย์ และเปลี่ยนเป็นพลังงานไฟฟ้าเพื่อชาร์จแบตเตอรี่ เป็นเหตุผลที่ต้องคำนึงถึงทิศทาง ยิ่งแสงลงมาที่แผงโซล่าเซลล์ในมุมที่ตั้งฉากหรือใกล้เคียงมากเท่าไหร่ ประสิทธิภาพการผลิตไฟฟ้าก็จะสูงขึ้นเท่านั้น นอกจากนี้ สิ่งกีดขวางต่างๆ ที่บังแสงแดด ก็ลดประสิทธิภาพไปอย่างมาก

ปัญหาที่เกิดจากการติดตั้งผิดทิศทาง

การติดตั้งไฟโซล่าเซลล์ในทิศทางที่ไม่เหมาะสมอาจก่อให้เกิดปัญหาต่อการใช้งาน

• ไฟโซล่าเซลล์ไม่สว่างเต็มที่ – ถ้าแผงโซล่าเซลล์ไม่ได้รับแสงแดดเพียงพอ แบตจะไม่ได้รับการชาร์จเต็มที่ ส่งผลให้ไฟไม่สว่างเท่าที่ควร หรือสว่างได้เพียงไม่กี่ชั่วโมง
• อายุการใช้งานของแบตเตอรี่สั้นลง – แบตเตอรี่ไม่ได้ชาร์จเต็มสม่ำเสมอ มักจะเสื่อมสภาพเร็วกว่าปกติ ทำให้ต้องเปลี่ยนแบตเตอรี่บ่อยขึ้น ทำให้ต้นทุนเพิ่มขึ้น
• ไม่คุ้มค่าการลงทุน – เมื่อประสิทธิภาพลดลง คุณจะไม่ได้รับประโยชน์เต็มที่จากเงินที่ลงทุนไป ทำใ้คิดว่าไม่ประหยัดค่าไฟตามที่คาดหวัง

ตัวอย่างการติดตั้งไฟสนามโซล่าเซลล์ไว้ใต้ต้นไม้ใหญ่ เพราะคิดว่าจะดูสวยงาม แต่เงาจากใบไม้จะบังแสงแดดตลอดทั้งวัน ทำให้ไฟไม่สว่างเลยในตอนกลางคืน

ทิศทางการติดตั้งที่เหมาะสมสำหรับประเทศไทย

เมื่อเข้าใจความสำคัญของทิศทางแล้ว คำถามต่อมาคือ “ควรติดตั้งหันหน้าไปทิศไหนดี?” คำตอบนั้นขึ้นอยู่กับตำแหน่งทิศทางของบ้านคุณ การติดตั้งแผงโซล่าเซลล์ ส่งผลให้ประสิทธิภาพการผลิตไฟฟ้า การหาทิศทางที่เหมาะสมที่สุดในการวางแผง สิ่งที่สำคัญๆมาก เพราะมีผลต่อแสงสว่างโดยตรง

หันทางทิศใต้

ประเทศไทยอยู่ในเขตใกล้เส้นศูนย์สูตร ดวงอาทิตย์จะผ่านทางใต้ของท้องฟ้าเกือบตลอดปี การหันแผงโซล่าเซลล์ไปทางทิศใต้หรือทิศตะวันตกเฉียงใต้เหมาะสมที่สุด ช่วยให้รับแสงแดดได้มากกว่า 30–40% เมื่อเทียบกับทิศอื่นทำให้ไฟโซล่าเซลล์สว่างถึงเช้า

หันทางทิศตะวันออก

แผงที่หันหน้าไปทางนี้จะได้รับแสงแดดแรงในตอนเช้าถึงเที่ยง ซึ่งเป็นช่วงที่อากาศยังเย็นและสดชื่น ลดประสิทธิภาพการผลิตไฟฟ้าประมาณ 10–20% เหมาะสำหรับไฟโซล่าเซลล์หน้าบ้านหรือไฟทางเดิน

หันทางทิศตะวันตก

แผงที่หันไปทางนี้จะได้รับแสงแดดแรงในช่วงบ่ายถึงเย็น ซึ่งเป็นช่วงที่อากาศร้อนและแดดจัด ประสิทธิภาพจะคล้ายกับทิศตะวันออก ลดประสิทธิภาพการผลิตไฟฟ้าได้ประมาณ 10–20% เหมาะสำหรับพื้นที่หลังบ้านหรือสนามหลังบ้าน

หันทางทิศเหนือ

เป็นทิศทางที่ควรหลีกเลี่ยงมากที่สุด เนื่องจากในประเทศไทยดวงอาทิตย์ไม่ได้เคลื่อนที่ผ่านทางทิศเหนือ แผงโซล่าเซลล์ที่หันหน้าไปทางนี้จะได้รับแสงสะท้อนและแสงรอบข้างเท่านั้น ไม่ได้รับแสงแดดโดยตรงเลย ส่งผลให้ประสิทธิภาพไฟโซล่าเซลล์ลดลงมากถึง 60-70%

 

มุมเอียงที่เหมาะสมสำหรับแผงโซล่าเซลล์

นอกจากทิศทางแล้ว มุมเอียงของแผงก็ส่งผล การตั้งแผงชันเกินไปหรือตื้นเกินไปอาจทำให้รับแสงไม่เต็มที่ การปรับมุมเอียงที่เหมาะสมจะช่วยให้แผงรับแดดได้อย่างเต็มที่ที่สุด ส่งผลให้ไฟโซล่าเซลล์สามารถส่องสว่างได้ถึงเช้า 

ปรับมุมองศามาตรฐานตามละติจูด

ในการคำนวณมุมเอียงที่เหมาะสมใช้ละติจูดของพื้นที่นั้นๆ เป็นตัวกำหนด เพราะว่าประเทศไทยอยู่ใกล้เส้นศูนย์สูตร ดวงอาทิตย์จะอยู่สูงเหนือศีรษะค่อนข้างตลอดทั้งปี จึงไม่จำเป็นต้องเอียงแผงมาก

• เพิ่มประสิทธิภาพการรับแสง – มุมเอียงช่วยให้แผงรับแสงใกล้เคียงตั้งฉากมากที่สุดในช่วงเที่ยงวัน ซึ่งเป็นช่วงที่แสงแรงที่สุด
• ระบายน้ำฝนได้ดี – น้ำฝนไหลลงได้เอง ไม่ขังบนแผงโซล่าเซลล์ 
• ลดการสะสมของฝุ่น – เมื่อน้ำฝนช่วยชะล้าง แผงจะสะอาดขึ้นเอง ไม่ต้องทำความสะอาดบ่อย

มุมเอียงแนะนำในพื้นที่ในประเทศไทย

• ภาคใต้ (ละติจูด 5-10 องศา): มุมเอียง 10 องศา
• ภาคกลางและภาคตะวันออก (ละติจูด 10-15 องศา): มุมเอียง 12-13 องศา
• ภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ (ละติจูด 15-20 องศา): มุมเอียง 15 องศา

การปรับมุมตามละติจูดช่วยให้แผงโซล่าเซลล์รับแสงได้เต็มที่และทำงานอย่างมีประสิทธิภาพตลอดปี

ปรับมุมตามฤดูกาล

ถ้าคุณต้องการประสิทธิภาพสูงสุด อาจปรับมุมตามฤดูกาลก็ได้ เพราะตำแหน่งของดวงอาทิตย์ในท้องฟ้าเปลี่ยนไปตามฤดูกาล เหมาะกับระบบไฟโซล่าเซลล์ขนาดใหญ่หรือโครงการเชิงพาณิชย์

• ในช่วงฤดูร้อน (มีนาคม-พฤษภาคม) ดวงอาทิตย์อยู่สูงในท้องฟ้ามากขึ้น อาจลดมุมเอียงลงเหลือประมาณ 5-10 องศา เพื่อให้รับแสงได้ดีขึ้น
• ในช่วงฤดูฝน (มิถุนายน-ตุลาคม) และฤดูหนาว (พฤศจิกายน-กุมภาพันธ์) ดวงอาทิตย์จะต่ำลงเล็กน้อย อาจเพิ่มมุมเอียงเป็น 15-20 องศา

แต่ท้ายที่สุดแล้ว สำหรับการใช้งานไฟโซล่าเซลล์ทั่วไปในบ้านหรือสวน เราแนะนำให้ใช้มุมคงที่ที่ 10-15 องศาเพราะง่ายต่อการติดตั้งและไม่ต้องปรับเปลี่ยน ประสิทธิภาพโดยรวมดีพอสำหรับการใช้งาน ประหยัดเวลาและความยุ่งยาก

สรุป

ทิศทางและมุมในการติดตั้งแผงของ โคมไฟโซล่าเซลล์ มีผลต่อการรับแสงแดด ทิศทางการติดตั้งที่เหมาะสมสำหรับประเทศไทยคือทิศใต้ ทิศตะวันตกและตะวันออกรองลงมา และที่ไม่แนะนำคือทิศเหนือ โดยสามารถปรับมุมเอียงแผงมาตรฐานตามละติจูด และปรับมุมตามฤดูกาล ซึ่งมุมเอียง 10-15 องศา เป็นมุมที่เหมาะสมที่สุด สำหรับการติดตั้ง 

พื้นที่รวมแบรนด์ชั้นนำ ให้คุณเลือกซื้อไม่ว่าจะสปอร์ตไลท์ โคมไฟไฮเบย์ โคมถนน หลอดไฟ LED ไฟโซล่าเซลล์ และเสาไฟ สนใจสอบถาม-สั่งซื้อเกี่ยวกับสินค้าเพิ่มเติมได้ที่  Line : @NINELED